آرماتور بندی سقف یکی از مهم ترین و اصلی ترین قسمت های ساختمان است که در ساخت آن اهمیت ویژه ای باید قائل شد. یکی از رایج ترین و موفقیت ترین کارها که در مقاوم سازی سقف ساختمان صورت می گیرد؛ آرماتور بندی سقف می باشد. آرماتور بندی که از ترکیب چند محصول فولادی به همراه میلگرد به وجود می آید که استحکام ساختمان از چندین و چند برابر می کند. آرماتور بندی توسط جوشکاری و جوش دادن عناصر با یکدیگر صورت می پذیرد.
آرماتور بندی سقف چگونه انجام میگیرد؟
سقف یک ساختمان، جز اصلیترین قسمتهایی است که در یک سازه وجود دارد، که در نهایت باید اتصالاتی در ساختار آن قرار گیرند که از مقاومت بالایی برخوردار باشند. اسکلتهای
بتن در قسمتهای مختلفی از ساختمان به کار میروند که یکی از آنها سقف است. در سازههای بتنی که در سقف استفاده میشود، آرماتورهایی به کار میروند که مقاومت بتن را در برابر فشار افزایش میدهد. در واقع آرماتور بندی فرآیندی است که در آن میلگردها و سایر محصولات فولادی با ترتیب خاصی کنار هم چیده شده و به کمک جوشکاری سرد یا بست فلزی به هم وصل میشوند.
بتن در حقیقت شکننده است و در برابر نیروهای کششی مقاومت اندکی دارد به همین علت، تمامی نیروهای کششی در ساختمان به وسیله آرماتورها تحمل میشود، بنابراین قبل از بتن ریزی باید آرماتور بندی کنیم. بتن تنها، استحکام فشاری بالایی دارد و در برابر تنشهای مختلف مقاوم است اما بتن مقاومت کششی بالایی ندارد و در برابر تنش های کششی کوچک نیز دچار مشکل میشود از این جهت باید به نوعی آن را مقاوم کرد.
آرماتوربندی سبب میشود تا بتن استحکام کششی بالاتری داشته باشد و در نتیجه مقاومت آن را در برابر تنشهای محیطی بالا میبرد. آرماتوربندی از حساسترین قسمتهای اجرایی در یک
ساختمان بتنی است. بدین لحاظ در اجرای آرماتوربندی ساختمانهای بتنی باید نهایت دقت و حوصله بهکار گرفته شود. در اجرای آرماتور ستون و سقف یا فنداسیون تفاوت زیادی در نحوه اجرا وجود ندارد اما باید به نکات کلی پیرامون پروسه آرماتور بندی توجه کرد.
مراحل اجرای آرماتوربندی ساختمان
برای شروع کار آرماتوربندی ساختمان، قبل از ریختن بتن، کار آرماتوربندی آغاز می شود. مهمترین قسمتها، پی بتنی، ستونها، تیرها، سقف و دالها هستند. پس از آماده شدن فضای داخلی محل بتن ریزی که توسط قالبهای چوبی یا فلزی ایجاد میشود، در دو طرف آن
بلوکهای سیمانی یا نایلونهایی قرار میگیرد. قبل از مقاوم سازی ساختمان، عملیات برش و خمکاری طاق، سنجاقک و نهایتا آرماتوربندی آغاز میشود.
قبل از شروع باید توجه داشت که محل قرارگیری ستون با میخهایی که در محور آن فرو رفتهاند باید توسط نقشه بردار خاص یا خود آرماتور کنترل شود. پس از تعیین محل، نوبت به انجام تقویت میرسد. قبل از برش باید اندازه گیره را از روی نقشه مشخص کرد و گیره بندی را با دست یا ماشین انجام داد. طبق برنامه ریزی انجام شده، تقویت کنندهها به یکدیگر متصل میشوند.
پس از آماده سازی، برش و همچنین خم شدن آرماتور، نوبت به مونتاژ آنها در داخل میرسد. طبق نقشه ساختمان آرماتورهای نوع اول به ترتیب از پایه تا سطح فونداسیون روی هم قرار میگیرند و با در نظر گرفتن فاصله با استفاده از سیم آرماتور به یکدیگر متصل میشوند.
پس از مونتاژ آرماتور و مهاربندهای اصلی، لازم است آرماتورها طبق نقشه قرار داده شوند. ریشههای پستها نیز باید برآورده شود. نکته مهم در قرارگیری ریشه ستونها، ایجاد قوس در داخل فونداسیون است و این یکی از مواردی است که مهندس قبل از بتن ریزی کنترل میکند. در فناوریهای جدید انبر اتوماتیک جایگزین انبر دستی شده است. با چسباندن انبر به لبه آرماتور جهت اتصال به سیم، گره بهتر، راحتتر و سریعتر بسته میشود.
برای بستن آرماتور معمولا از سیم گالوانیزه با قطر 1 تا 1.5 میلی متر استفاده میشود. جوش دادن آرماتور پروفیل انتهایی به استثنای فولادهایی که با اجازه دستگاه کنترل جوش داده میشوند ممنوع است. جوشکاری نباید باعث کاهش سطح مقطع آرماتور و ایجاد ترک شود. قبل از نصب آرماتور، سطح آن باید از آلودگی، روغن، قیر، رنگ، ملات، سیمان خشک و هر گونه مواد مضر دیگر تمیز شود.
اتصالات کوچکتر را میتوان با آچار یا حتی با دست خم کرد، اما اتصالات بزرگتر برای خم شدن نیاز به فشار بیشتری دارند که میتوان با یک دستگاه مکانیکی آن را انجام داد. سرعت خمش آنها باید با دمای محیط مطابقت داشته باشد. در کارگاههای بزرگ، مقاومت کششی و ازدیاد طول در هنگام گسیختگی آرماتورها را میتوان به صورت تجربی تعیین کرد. اما در کارگاههای کوچک که مصرف شیرآلات فقط 50 تن است این کار ضروری نیست.
نکات مهم آرماتور بندی سقف
جهت انجام آرماتور در سقف باید به نکاتی قبل از انجام هرگونه عملیات توجه شود که در نهایت با مشکلی در این خصوص مواجه نشوید. برخی از این نکات به شرح زیر است:
- نباید از آرماتورهای زنگ زده و روغنی استفاده شود. در صورتی که هرگونه آلودگی را بر سطح آن مشاهده کردید باید قبل از هر اقدامی آن را به طور کامل پاک کنید.
- آرماتورها نباید در دمایی کمتر از ۵ درجه سانتیگراد خم شوند. جهت خم کردن آرماتور و شکل دادن به آن باید با استفاده از دستگاههای مخصوص این فرآیند انجام گیرد.
- خاموتها به صورت آرماتورهای عرضی هستند. این خاموتها وظیفه نگهداری از آرماتورهای طولی را دارند. در نهایت جهت جلوگیری از خم شدن آرماتورهای طولی، خاموتها باید به صورت درستی جای گذاری شوند. در واقع باید خاموت گذاری با اصول خاصی انجام شود.
- فاصله خاموتها باید به درستی جایگذاری شود. در واقع فاصله هر یک از آنها به اندازه ۲۰ سانتی متر است که با استفاده از یک وجب دست میتوانید اندازه گیریهای لازم را انجام دهید.
- تمامی خاموتها باید با استفاده از سیم آرماتور بندی به آرماتورهای طولی بسته شوند.
- تمامی آرماتورها باید با استفاده از قیچیهای مخصوص برش زده شوند.
- فاصله آرماتور و سطح قالب بندیها باید به اندازه ۲/۵ سانتی متر باشد. این فاصله سبب میشود که بتنها به خوبی سطح آرماتورها را بپوشانند و از ضخامت مناسبی برخوردار باشند. توجه به این نکته از ایجاد زنگ زدگی در آرماتور بندی سقف جلوگیری میکند.
علت استفاده از آرماتوربندی در سقف
شواهد و تحقیقات انجام شده نشان میدهد، بتنی که بدون آرماتور در سقف قرار گیرد، سبب فرو ریختن و تخریب سقف خواهد شد. همچنین نکتهای که در این خصوص وجود دارد، این است که بتن هنگامی که در سقف بدون آرماتور قرار گیرد در نهایت به دلیل انقباض و انبساط ها موجب ترک خوردگی خواهد شد.
ترک هایی که در سقف های بدون آرماتور شکل می گیرد، موجب کاهش مقاومت آن می شود. هنگامی که مقاومت در آن ها کاهش یابد آب به راحتی از ترک ها نفوذ می کند. در نتیجه ورود و نفوذ آب در ترک ها سبب خمش و پوسیدگی سقف خواهد شد.